adviezen |  wetgevingopvallende nesten


Nesten - Adviezen voor het plaatsen en bouwen van een nest



Meer dan voldoende ...
Is het nog wel nodig om overal kunstnesten te plaatsen?

Nee, het is niet nodig om overal kunstnesten te plaatsen
Het aantal beschikbare
kunstnesten in het land is groot. Tel daarbij alle geschikte bomen, dan kom je tot de conclusie dat er meer dan voldoende nestgelegenheid is voor ooievaars.

Het is op veel plaatsen zelfs niet wenselijk om kunstnesten te plaatsen
Het gaat goed met de ooievaar. De aantallen nemen in heel Europa toe. Het is niet nodig om een soort waar het al zo goed mee gaat, met kunstnesten te bevoordelen in gebieden waar kwetsbare soorten leven. Plaats dus geen kunstnesten in of langs de randen van kwetsbare natuurgebieden.

STORK streeft naar een spreiding, gebaseerd op natuurlijke voorwaarden en mogelijkheden.
In grote delen van het land komt de ooievaar niet voor als broedvogel, omdat de biotoop voor ooievaars niet de juiste is of omdat er geen nestgelegenheid is. Dat is prima, er hoeven niet overal ooievaars te broeden.
We willen iedereen dan ook vragen om terughoudend om te gaan met het plaatsen van kunstnesten.


Natuurlijk begrijpen we wel, dat het erg leuk is om zelf een nest te hebben waar ooievaars op broeden. Voordat u een nest gaat plaatsen is het goed om bij een paar zaken stil te staan. Let, naast het hierboven genoemde, ook op:

 

Mogelijk overlast: overleg met omwonenden

Kan er sprake zijn van mogelijke overlast, overleg dan met omwonenden. Een bewoond ooievaarsnest geeft altijd een vorm van overlast. Denk hierbij aan het klepperen, uitwerpselen, gevallen nestmateriaal, soms voedselresten en soms uitgeworpen dode jongen. Als de jongen wat groter zijn, zal één van de ouders regelmatig op een hoog punt in de omgeving staan en daaronder zullen ook uitwerpselen terechtkomen. Het verhaal dat ooievaars in hun vlucht alles onderpoepen, berust op een misverstand en komt zelden voor. Hooguit verliezen zij eens wat nestmateriaal. De uitwerpselen blijven beperkt tot ongeveer 1.50 meter rond het nest en rond de slaapplaats.

 

Bouwvergunning nodig?

Voor de plaatsing van een nest is vaak een bouwvergunning of minstens meldingsplicht bij de gemeente nodig. Dit verschilt per gemeente. In geval van plaatsing van een nest in de uiterwaarden van een rivier is, ook op particulier terrein, soms een vergunning van Rijkswaterstaat nodig. Ook hebben domeinen (rijksoverheidsterreinen) soms nog iets over een terrein te zeggen. Informeert u hier naar en voorkom zo dat u onnodig kosten maakt of dat u zelfs een geplaatst nest weer moet verwijderen. Als de betreffende gemeente voor de plaatsing van het nest een bouwvergunning eist, houd er dan rekening mee, dat dit naast het maken van kosten ook een vertraging van 6 tot 12 weken voor de afhandeling kan betekenen. Indien u ook van een andere instantie, bijvoorbeeld van Rijkswaterstaat, een vergunning nodig heeft, dan wordt deze meestal pas NA het verkrijgen van de bouwvergunning van de gemeente aangevraagd.

 

Welk nest is het meest geschikt?

Besluit u een nest te gaan bouwen, dan kunt u denken aan een nest op een paal of een nest op een gebouw. Soms is het ook mogelijk om een nest in een boom te plaatsen. De basis voor elk van deze nesten is het nestplatform. Houd daarbij rekening met het volgende: de doorsnee van het nest is ongeveer 130 cm. Het is van groot belang, dat de bodem een open structuur heeft voor een goede afwatering. Denk hierbij aan de lattenstructuur van een palet. Op de omtrek van het nest staan opstaande pennen. Deze zijn nodig om er wilgen-of essentenen doorheen te vlechten, waardoor het eerste nestmateriaal niet kan wegwaaien. In het nest wordt maar een dunne bodemlaag van takken of gemaaide heide gelegd. De ooievaars moeten het nest zelf verder opbouwen, wat ook goed is voor de paarbinding.

 

Paalnest

De vrije aanvliegruimte bepaalt de hoogte van de benodigde paal! Zijn er geen obstakels in de omgeving en kan publiek niet dicht bij het nest komen, dan is een hoogte van 4 à 5 meter boven de grond voldoende. Voeg daar 1 meter aan toe om in te graven, dan heeft u aan een paal van 6 meter genoeg. Houd een maximale hoogte aan van 8 meter. Het nest moet eigenlijk met een ladder goed bereikbaar zijn voor onderhoud of voor het eventuele ringen van jonge ooievaars. Voordat u het nestplatform op de kopse kant van de paal aanbrengt dekt u de kop af met een plaatje lood om inwateren en daarmee rotten te voorkomen. Afhankelijk van de grondsoort wordt het deel vlak boven de grond met schoren vastgezet. Het is verstandig om in de wintertijd het nest te controleren en eventueel de 'koek' uit de nestkom te verwijderen. Dat is gewenst omdat ooievaars, net als roofvogels, braakballen produceren. Ze bestaan o.a. uit onverteerbare delen van de prooidieren. De braakballen kunnen het nest vervilten, waardoor er regen in het nest kan blijven staan. Bovendien brengen de ooievaars vaak stukken papier of repen (landbouw)plastic mee, die het nest ondoordringbaar maken waardoor regenwater niet kan afvloeien. Mooie palen om te gebruiken zijn oude telefoonpalen, maar u kunt ook eens kijken wat de lokale houthandel kan leveren. Zorg voor een solide constructie, zodat het altijd veilig is om bij het nest te kunnen komen. Zo'n nestplatform kan ook op een geknotte boom worden aangebracht.

Daknest

Het nestplatform is hetzelfde als in de basisvorm beschreven. De constructie op het dak is uiteraard sterk afhankelijk van het dak zelf. Daar is dus wat moeilijke een algemene beschrijving voor te geven.

Schoorsteennest

Ook hier is hetzelfde platform gebruiken. De constructie dient wel door een deskundige aan de schoorsteen te worden bevestigd. Nuttig is het om de ruimte tussen de bovenkant van de schoorsteen en de onderkant van het nestplatform af te schermen met kippengaas, om te voorkomen dat kraaien en kauwtjes een nest in de schoorsteen gaan bouwen! De nestplatforms zijn door een handige doe-het-zelver met weinig materiaalkosten in elkaar te zetten. Voor een kop snert en een broodje zijn er ongetwijfeld helpende handen beschikbaar, ook bij het plaatsen van het nest. Veel succes met de bouw !

En als u een nest geplaatst heeft, meldt u het dan ook in Nestkaart Ooievaar?  Alvast dank!